Tên khoa học:
Crinum latifolium L.
Tên khác:
Cây náng lá rộng, cây tỏi lơi lá rộng, cây tây nam văn châu lan, cây tỏi Thái Lan, cây vạn châu lan, cây thập bác học sĩ.
Họ thực vật:
Họ Loa kèn đỏ (Amaryllidaceae)
Nơi Bảo Tồn:
Trung Tâm Bảo Tồn Dược Liệu Mộc Châu – Viện Nghiên Cứu, Bảo Tồn và Phát Triển Cây Thuốc Việt.
Mô tả, phân bố:
- Cây trinh nữ hoàng cung là một loại cỏ có thân hình giống như cây hành tây. Đường kính của cây trinh nữ hoàng cung khoảng 10 – 15 cm, các bẹ lá úp vào nhau thành một thân giả cao từ 10 – 15 cm. Lá cây thì mỏng hơn dài khoảng 80 – 100 cm, rộng từ 5 – 8 cm, hai bên mép lá có gợn sóng, các gân lá song song với nhau. Mặt trên lá các gân lá xếp thành từng lõm, mặt dưới lá có một sống lá to và phần cuống lá gần thân có màu đỏ tím. Hoa cây trinh nữ hoàng cung mọc thành từng tán khoảng 6 – 18 bông, mỗi cánh hoa sẽ có màu trắng dài từ 30 – 60cm. Mỗi thân cây có thể mọc lên thành nhiều cây con vì vậy chúng ta có thể tách cây con ra để nhân giống.
- Phân bố: Cây trinh nữ hoàng cung có nguồn gốc từ Ấn Độ, sau đó được lan trồng ở nhiều nước như Thái Lan, Trung Quốc, Lào,.. Ở Việt Nam cây trinh nữ hoàng cung mọc rải rác và được trồng ở cả 3 miền từ Bắc vào Nam.
Bộ phận dùng, thu hái:
- Bộ phận dùng: Lá và phần thân của cây trinh nữ hoàng cung được sử dụng làm nguyên liệu để chữa được rất nhiều bệnh.
- Thu hái: Vào khoảng tháng 6 đến tháng 7 sẽ thu hoạch những lá bánh tẻ (lá không quá già cũng không quá non) để sử dụng, thu hoạch lá đến khi nào cây không thể sinh trưởng được nữa.
Công dụng, cách dùng:
Theo y học cổ truyền
- Cây trinh nữ hoàng cung có tác dụng kháng u và kháng khuẩn giúp ngăn chặn các vi khuẩn phát triển và lây lan. Bên cạnh đó, cây trinh nữ hoàng cung còn có tác dụng làm tăng huyết áp tạm thời.
Theo y học hiện đại
- Cao methanol và cao chiết alcaloid có trong rễ và thân của cây trinh nữ hoàng cung có tác dụng ức chế phân bào giúp hạn chế sự phát triển của khối u và di căn của tế bào.
- Lycorin có khả năng làm giảm khả năng sống của tế bào u, làm ngừng sự phát triển của virus gây bệnh bại liệt.
- Cách dùng:
Sử dụng cây trinh nữ hoàng cung bằng cách đem là cây trinh nữ hoàng cung cắt nhỏ, phơi khô sau đó sắc nước uống cùng một số loại thảo dược khác hoặc đắp trực tiếp lên da.
Lưu ý:
- Các loại thuốc khi sử dụng chung với cây trinh nữ hoàng cung phải được bác sĩ kiểm tra và cho phép sử dụng.
- Có rất nhiều loại cây náng giống với cây trinh nữ hoàng cung vì vậy cần lựa chọn đúng cây sử dụng để không bị ngộ độc.
- Mặc dù cây trinh nữ hoàng cung được áp dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh của dân gian, tuy nhiên nó vẫn chưa được kiểm chứng khoa học nên cần cân nhắc và tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để sử dụng.
