Tên khoa học:
Catharines tinctorius L.
Tên khác:
Cây rum
Họ thực vật:
Cúc Asferaceae(Compositae).
Nơi Bảo Tồn:
Trung Tâm Bảo Tồn Dược Liệu Mộc Châu – Viện Nghiên Cứu, Bảo Tồn và Phát Triển Cây Thuốc Việt.
Mô tả, phân bố
- Cây thuộc thảo, cao 0,60-Im hay hơn, không có lông, thân trắng có vạch dọc. Lá mọc so le không có cuống, mép có răng cưa nhọn. Cụm hoa gồm những đầu họp lại thành ngù. Hoa màu đỏ cam đẹp, lá bắc có gai. Quả bế có bốn cạnh lồi nhỏ đài 6-7mm, rộng 4-5mm
- Cây này được trồng ở Việt nam, trước đây nhiêu nhất ở Hà Giang. Hiện nay đang nghiên cứu phát triển nhiều nơi.
Bộ phận dùng, thu hái:
- Bộ phận dùng: Cụm hoa, đôi khi sử dụng hạt và dầu ép từ hạt. Hoa được thu hái sau khi nở, lúc cánh hoa chuyển từ vàng sang đỏ cam, đem phơi nắng.
Công dụng, cách dùng:
- Hồng hoa có tính ấm, vị cay, quy vào kinh , có tác dụng hoạt huyết điều kinh, tán ứ chỉ thống, làm toát mồ hôi, kích thích và làm dịu đau. Hạt có tác dụng lợi tiểu, xổ, làm long đờm và điều kinh. Trong đông y, Hồng hoa được dùng trong trị bế kinh, thống kinh, ứ huyết sau sinh, khí hư, viêm tử cung, viêm buồng trứng. Ngoài ra còn trị viêm phổi, viêm dạ dày, tổn thương do bị ngã hay bị đánh gây ứ huyết sưng đau.
-
Trị ứ huyết sau sinh, đau bụng, ngất mê man, phụ nữ kinh bế lâu ngày, huyết tích thành cục
Nguyên liệu: Hồng hoa, Tô mộc, Nghệ đen mỗi vị 8g.
Cách làm: Sắc với nước, chế thêm 1 chén rượu rồi uống.
-
Trục thai lưu
Nguyên liệu: Hồng hoa, rễ Gấc, gỗ Vang, Cỏ nụ áo, vỏ cây Vông đồng, lá Đào, Cỏ xước.
Cách làm: Sắc lấy nước uống.
-
Tan máu ứ, thông kinh bế
Nguyên liệu: Hồng hoa 6-8g.
Cách làm: Sắc hoặc ngâm rượu uống.
-
Phòng ban sởi
Nguyên liệu: Hạt Hồng hoa 3-5 hạt.
Cách làm: Nhai nuốt trực tiếp, chiêu thêm nước.
-
Trị đơn sưng chạy chỗ này sang chỗ khác
Mầm Hồng hoa giã lấy nước uống, bã đắp lên vết sưng.
-
Chữa xuất huyết não do xơ cứng mạch máu não
Nguyên liệu: Hồng hoa, Cát Cánh, cam thảo, Phòng Phong mỗi vị 3g, Hoàng Kỳ, Sinh Địa mỗi vị 15g, long đởm thảo, hạt mơ mỗi vị 10g, Đương Quy, Bạch Thược mỗi vị 6g.
Cách làm: Sắc lấy nước uống 3 lần mỗi ngày, dùng trong 2-3 tháng.
- Chữa bệnh cứng bì
Nguyên liệu: Hồng hoa, đương quy, Dây Đau Xương, hoàng kỳ, tần cửu, đào nhân, Bạch Truật mỗi vị 3g.
Cách làm: Sắc với 400ml nước trong 30 phút, uống 3 lần trong ngày.
- Chữa lao phổi lâu ngày với sốt hoặc sốt nhẹ và ho ra máu
Nguyên liệu: Hồng hoa, Cam Thảo mỗi vị 3g, bạch cập 15g, tang bạch bì, tri mẫu, sinh địa, hạt mơ, bạch thược, a giao mỗi vị 9g, bối mẫu 6g, lòng trắng trứng gà 2 cái.
Cách làm: Sắc với 800ml nước tới khi còn 200ml, uống 1 lần trong ngày, dùng 10 ngày nghỉ 7, liên tiếp 43-4 đợt.
- Chữa suy tim (Bát trăn thang gia vị)
Nguyên liệu: Hồng hoa, Xuyên Khung, đương quy, bạch thược, Ngưu Tất mỗi vị 12g; Đảng Sâm, bạch truật, mỗi vị 20g; Thục Địa, Phục Linh, Đan sâm, ý dĩ, mỗi vị 16g; cam thảo 4g.
Cách làm: Sắc uống mỗi ngày 1 lần.
-
Chữa viêm gan mạn tính (Tứ vật dào hồng thang gia giảm)
Nguyên liệu: Hồng hoa, đương quy, đào nhân, diên hổ sách, mỗi vị 8g; bạch thược, xuyên khung, đan sâm, mỗi vị 12g.
Cách làm: Sắc uống ngày một thang.